Yirmi yaş dişleri ne zaman çekilir?

Olgunluk, reşitlik döneminde sürmesi nedeniyle birçok dildeki karşılığı bilgelik dişi, akıl dişi olan 3. büyük azı dişleri, yirmi yaş dişi olarak bilinir. Bu dişler sıklıkla 17-25 yaşları arasında sürmektedir.

Günümüzde yirmi yaş dişlerinin diş kavisi içindeki yerini alamadığını; diğer dişleri sıkıştırarak sürdüğünü, yanlış pozisyonlandığını ya da çene kemiği içerisinde gömülü kaldığını sıklıkla görüyoruz.

Diğer dişleri sıkıştırması durumunda yirmi yaş dişinin çekiminden sonra dişler kendiliğinden yeniden sıralanmaz. Bu nedenle yirmi yaş dişlerinin doğru zamanda, diş henüz sürmeden çıkarılması önemlidir. Yirmi yaş dişlerinin yanlış pozisyonlanması bölgenin temizlenmesini zorlaştırır, hatta bazen imkansız kılar. Bu durum yirmi yaş dişi ile birlikte komşu dişin de çürümesine neden olacağı için yine yirmi yaş dişinin vaktinde çekilmesi gerekir. 

Gömülü yirmi yaş dişi ise belirli durumlarda çekilir. Erken yaşta tespit edilen gömülü yirmi yaş dişleri çoğunlukla ileride kist, enfeksiyon gibi bir probleme neden olabileceği düşünülerek çıkarılır. Bu yaşlarda çekimden sonra yara uzun dönemde tamamen kapanır, boşluk kemikle tamamen dolar. İleri yaşlarda yara yeri kemikle tamamen dolmuş görünse de kemik seviyesi düşer.

Ancak ileri yaşlara kadar sorun çıkarmayan yirmi yaş dişlerini çıkarmak için yapılacak cerrahi işlem ve operasyon sonrası yaşanacak sıkıntılar da hesaba katılmalıdır. Bu nedenle yirmi yaş dişlerinin ancak problem çıkarması durumunda ya da planlanan tedaviye engel olduğunda çıkarılması gerekir.

Yani her gömülü yirmi yaş dişinin alınması gerekmez, kimi zaman bir ömür gömülü kalabilir. Bu durumda rutin kontrollerle yerinde bırakılan gömülü yirmi yaş dişlerinin kist oluşturmadığından, komşu dişlerin köklerine zarar vermediğinden emin olunmalıdır.  Gömülü dişler prekanseröz (kanserleşme riski taşıyan) lezyonlar arasında değerlendirilmezler.

Son yıllarda implant komplikasyonlarının daha görünür hale gelmesi ototransplantasyonun tercih edilmesini düşündürmüştür. Yirmi yaş dişlerinin bu amaçla kullanımı sınırlı olsa da göz ardı edilmemelidir. / Duvar