Ekonomide üç yıllık yol haritası olan Yeni Ekonomi Programı, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak tarafından açıklandı. Daha önce bu ve önümüzdeki yıl için yüzde 5,5 olarak belirlenen büyüme hedefleri aşağı çekildi, 2018'de yüzde 3,8, 2019'da yüzde 2,3 hedefi konuldu. Enflasyon beklentileri ise bu yıl için yüzde 20,8, 2019'da yüzde 15,9, 2020'de yüzde 9,8 olarak duyuruldu. Yeni programda vergilerde istisna ve muafiyetlerin gözden geçirilecek, indirimler kademeli olarak kaldırılacak. Kamuda 76 milyar liralık tasarruf hedeflenecek.
Ekonomide 2019-2021 yıllarını kapsayacak ilk Yeni Ekonomi Programı (YEP) bugün Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak tarafından İstanbul’da Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde açıklandı.
YEP’i üç ana temel üzerine oturttuklarını belirten Albayrak, bunları dengelenme, disiplin ve değişim olarak sıraladı.
Albayrak, 3 yıllık ekonomi planına ilişkin özetle şunları söyledi:
BÜYÜME HEDEFLERİ DÜŞÜRÜLDÜ: GSYH büyümesi tahmini 2018’de yüzde 3,8, 2019’da yüzde 2,3, 2020’de yüzde 3,5. Büyümeyi sağlıklı bir çizgiye oturtacağız. 2021’den itibaren yüzde 5 büyümeyi sağlayarak sürdürülebilir kılmak temel amacımız. Tedbirleri hep beraber hayata geçireceğiz. Ekonomimizin güçlü ve zayıf yanlarını biliyoruz. Yeni programı 3 ana temel üzerinden; dengelenme, disiplin ve değişim sürecinden oluşturduk.
5 TEMEL HEDEF: Disiplinden temel kastımız dengelenme sürecinin kamu maliyesindeki disiplin ile dengelenmesidir. Değişimde temel hedefimiz yapacağımız her politika değişiminde ihracatın artmasını sağlayacak katma değerli alanlara yoğunlaşmaktır. Hayata geçireceğimiz politikalarla büyümeyi sürdürülebilir ve sağlıklı bir çizgiye oturtacağız. Programımızı 5 temel hedef ve tedbirler üzerine kurguladık. Bu alanlar enflasyon, kamu maliyesi, istihdam ve cari açıkla bankacılık ve reel sektör alanları oldu.
MERKEZ BANKASI: Merkez Bankası elindeki tüm araçları kararlı ve bağımsız bir şekilde kullanmaya devam edecek. Mali politikalar noktasında hükümetimiz toplum genelinde de bir desteğe ihtiyaç var. Yeniden yapılandırılmış finansal istikrar ve kalkınma komitesi hayata geçirilecek.
ENLASYON BEKLENTİLERİ: Enflasyon hedefi 2018 için yüzde 20,8, 2019 için yüzde 15,9, 2020 için yüzde 9,8 olarak belirlendi. Enflasyonun 2021’de yüzde 6’ya inmesi bekleniyor.
BAŞLAMAMIŞ PROJELER ASKIDA: Enflasyon sonrası kamu maliyesiyle ilgileneceğiz. Sadece 2019’da ihalesi yapılmamış ve ihalesi yapılmış tüm projeler askıya alınacak. Kamu özel işbirliklerinin verimli olmasına yönelik düzenlemeler hayata geçirilecek.
VERGİ İNDİRİMLERİ KALDIRILACAK, YENİ YAPILANDIRMA OLMAYACAK: Kayıt dışıyı azaltmak için vergi süreçlerinde önemli iyileştirmeler yapacağız. İndirimleri kademeli olarak kaldıracağız. Vergi sistemini daha adil hale getirebilmek içni önemli adımlar atacağız. İstisna, muafiyet ve indirimler yeniden gözden geçirilecek. Taşınmaz değerleme sistemini kurarak gayrimenkul envanterini tamamlayacak süreci hayata geçireceğiz. Vergi, prim ve alacaklara ilişkin yeniden yapılandırma hayata geçmeyecek.
CARİ AÇIK: Faiz dışı fazlanın GSYH’ye oranıını 2020’de yüzde 1’e yükselteceğiz. Bütçe açığı da sırasıyla 1,8,1,9, 1,7 olarak gerçekleşecek. Cari açığın düşürülmesi dengelenme sürecinin yaşadığı bir diğer unsur. ;Cari açıktaki düşüş devam edecek. Cari açığın GSYH’ye oranının 2019’da yüzde 3,3, 2020’De yüzde 2,7, 2021’de yüzde 2,6 öngörülüyor.
KAMU MALİYESİ DEĞİŞİM OFİSİ: Yeni ekonomi programımız daha öncekilerden farklı aksiyonlarını sizlere vermek istiyorum. Kamu maliyesi dönüşüm ve değişim ofisi oluşturulacak. Bu ekip sürekli sahada olacak. Alınacak tedbirlerle 2019’da 60 milyar TL’lik tasarruf sağlanacak. 16 milyar TL gelir artırımı elde edilecek. Kamu gelirlerini artırmak için yapısal reformları geliştireceğiz.
BANKALAR GÜNCEL YAPILARI TESPİT EDİLECEK: Bankacılık sektörümüze yönelik yaşanan tüm süreçler önemli adımlar atmamızı ortaya koyuyor. Bankacılığın göstergelerine baktığımızda sektörün halen güçlü olduğunu gösteriyor. Bankaların güncel yapılarını tespit etmek için mali bünye değerlendirme çalışmalarını başlatıyoruz. Bu çalışma sonucuna göre gerekli görülürse mali yapıyı güçlendirecek kapsamlı bir politika setini devreye sokacağız. Türkiye Kalkınma Bankası görev alanı genişletilerek yeniden yapılandırılacak. Emlak Bankası gayrimenkul sektörünün finansmanını yönlendirecek şekilde yapılandırılacak.
İSTİHDAM: İstihdam önemli başlıklardan biri. İşsizlikte 2020 sonrasında azalış göstermeye başlayacak VE yüzde 10,8 seviyelerine ulaşmış olacak. 2021 yılına kadar 2 milyon yeni istihdam oluşturulmuş olacak. İşsizliğin 2018 yüzde 11,3, 2019 yüzde 12,1, 2020 sonunda yüzde 11,9 olması bekleniyor.
Programın uygulanması üçer aylık dönemler itibariyle takip edilecek. Gerekmesi halinde gerekli tedbirleri alarak adımları atacağız. (DUVAR)