Tayvan’a giden Pelosi’den ‘birlik’ mesajı, Çin’den tatbikat ve kınama

Cumhurbaşkanı Tsai Ing-wen’le görüşen Nancy Pelosi, “Amerika’nın Tayvan’la dayanışması bugün hiç olmadığı kadar büyük önem taşıyor” dedi. Çin Dışişleri, ziyareti kınadıklarını belirtti.

ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Asya turu kapsamında ziyaret ettiği Tayvan’da Cumhurbaşkanı Tsai Ing-wen’le görüştü. Pelosi, ABD-Tayvan ilişkileri için “müşterek değerlere dayalı, gelişen bir ortaklık” yorumunu yaptı. Tayvan’ı asla yalnız bırakmayacaklarını söyleyen Pelosi, “Amerika’nın Tayvan’la dayanışması bugün hiç olmadığı kadar büyük önem taşıyor. Biz de buraya bu mesajı getirdik” dedi.

Tayvan Cumhurbaşkanı Tsai Ing-wen ise ülkesine yönelik askeri tehdidin arttığını ancak Çin karşısında geri adım atmayacaklarını belirtti. Pelosi’ye Tayvan’a verdiği destek için teşekkür eden Cumhurbaşkanı Tsai, “Meclis Başkanı Pelosi’nin Tayvan’la uzun ve derinden örülmüş bağları var. Sayın Meclis Başkanı, size minnettarlığımı sunmalıyım” diye konuştu.

PELOSİ’YE TAYVAN’IN EN YÜKSEK NİŞANLARINDAN BİRİ TAKDİM EDİLDİ

Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin Tayvan Boğazı’nın güvenliği konusunu dünyanın gündemine yeniden taşıdığını söyleyen Tsai, Tayvan’a yönelik bir saldırının tüm Güneydoğu Asya’da istikrarı etkileyeceğini belirtti. Tsai, “Tayvan geri adım atmayacak. Ulusal bağımsızlığımıza sıkı sıkıya bağlanacağız ve küresel güvenliğimiz için savunma hattını korumaya devam edeceğiz” diye konuştu. Pelosi’ye Tayvan’ın en yüksek nişanlarından biri olan “Merhametli Bulutların Nişanı” takdim edildi.

ÇİN, ABD BÜYÜKELÇİSİNİ BAKANLIĞA ÇAĞIRDI

Pelosi’nin Tayvan gezisini protesto eden Pekin yönetimi, ABD’nin Çin Büyükelçisi Nicholas Burns’ü Dışişleri Bakanlığı’na çağırdı. Çin resmi haber ajansı Şinhua’ya göre, Çin Dışişleri Bakan Yardımcısı Şie Feng, görüşmede ziyareti “güçlü bir şekilde” kınadı. Bakan’ın ABD’nin “hatasının bedelini ödeyeceğini” söylediği ve ziyaretin yol açtığı sonuçları tersine çevirmek için Washington’ı harekete geçmeye çağırdığı bilgisi de haberde yer aldı.

Çin, Tayvan’ı topraklarının parçası olarak görüyor. Çin Dışişleri Bakan Yardımcısı Şie Feng, Pelosi’nin ziyaretini, “kötü niyetli bir hareket” olarak gördüklerini, ziyaretin vahim sonuçları olacağını, gelişmelere kayıtsız kalamayacaklarını söylemişti. ABD Temsilciler Meclisi Başkanı sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada “Ziyaretimiz, demokratik Tayvan’a olan desteğimizin sarsılmadığının göstergesi” demişti ve sözlerine devam etmişti: “Dünyanın otokrasi ve demokrasi arasında seçim yapmak zorunda olduğu bu dönemde Amerika’nın 23 milyon Tayvanlı’ya verdiği destek çok önemli.”

Beyaz Saray Sözcüsü ve Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby ise “Pelosi’nin ziyareti, ABD’nin ‘Tek Çin’ politikasıyla uyumludur. Çin ziyareti krize çevirmemeli” demişti.

ÇİN’DEN ASKERİ TATBİKAT

Çin, Pelosi’nin ziyareti öncesi Tayvan Boğazı’na savaş uçakları gönderdi. Çin Dışişleri Bakanlığı Salı günü yaptığı açıklamada ordunun ‘yüksek alarm’ seviyesinde olduğunu belirtmişti.
Çin ordusu yarından itibaren 4 gün boyunca bölgede askeri tatbikat düzenleyecek. Bölgede Amerikan savaş uçakları da bulunuyor. Tayvan ise Çin’in askeri tatbikat planını kınadı. Savunma Bakanlığı Çin’in olası sınır ihlallerine karşılık verileceğini açıkladı. Çin yanlısı küçük bir grup da protesto için Pelosi’nin Taipei’de kalması beklenen otelin önünde bir araya geldi.

Pekin, çarşamba günü ayrıca Tayvan’a yönelik yeni ihracat yasakları açıkladı. Tayvan’dan limon, iki çeşit balık ve kum ithalatı yasaklandı. Tayvan, ihracatının yüzde 30’una yakınını en büyük ticaret ortağı olan Çin ile gerçekleştiriyor. Çin Tayvan’ı ayrı bir ülke olarak tanımıyor ve parçası olarak görüyor. ABD’de protokolde Başkan ve Başkan Yardımcısı’ndan sonra üçüncü sırada bulunan Pelosi’nin Asya turunun detayları güvenlik gerekçesiyle açıklanmadı. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Tayvan’la birleşmeyi yeniden ana gündem maddeleri arasına almış ve geçen hafta video konferans yöntemiyle görüştüğü ABD Başkanı Joe Biden’ı, “Tayvan’ın bağımsızlığını destekleyerek ateşle oynamaması” yolunda uyarmıştı. Rusya da ABD’yi, Pelosi’nin Tayvan ziyaretinin bölgede gerginliği artıracağı yolunda uyardı.

Pelosi’nin Asya turu Tayvan’ın yanı sıra Singapur, Malezya, Güney Kore ve Japonya’yı da kapsıyor. ABD, Tayvan’ın bağımsızlığına da Çin’in adayı zorla ele geçirmesine de karşı çıkıyor, öte yandan Tayvan hükümeti ile gayriresmi ilişkilerini sürdürüyor. (BBC Türkçe)