Tarihçi-yazar Halil İnalcık hayatını kaybetti

Tarihçi-yazar Prof. Dr. Halil İnalcık, Ankara’da tedavi gördüğü hastanede 100 yaşında hayatını kaybetti. 

Tarihçi-yazar Prof. Dr. Halil İnalcık, hayatını kaybetti.

İnalcık, uzun süredir tedavi gördüğü Ankara Güven Hastanesi’nde 100 yaşında hayatını kaybetti.

“Bu sıkıntılı devir geçecek”

İnalcık, 12 Eylül 2015’de Hürriyet’ten Güliz Arslan’a verdiği söyleşide “Bu sıkıntılı devir geçecek” demişti.

“Sıkıntılı bir devir yaşıyoruz. Ama geçecektir. Tarihimizde bu dalgalanmalar olmuştur. Günlük siyasetle ilgili bir şey söylemek istemiyorum çünkü ben siyasetin üzerindeyim, bilim adamıyım. Kehanette bulunmaya girişmem. Yanlış yerlere çekilebilir. Ama bir sosyal tarihçi olarak durumu görüyorum. Reaksiyon halindeki gençliğin görüşlerini tespit ediyorum.”

“Türkiye şimdi bir dönüm noktasında. Sadece Türkiye de değil, bence insaniyet son asırda istikametini kaybetti. Kendi rahatı için düşmanını nükleer silahlarla ezmek gibi yollara sapıyorlar. Ama bunlara bakıp yılmamalı. Bu memlekete ve geleceğine güvenerek çok çalışmalı. Esas mesele fikir zenginliğidir. O yüzden ne olursa olsun fikir hürriyetini muhafaza etmek gerekiyor.”

Halil İnalcık kimdir?

Halil İnalcık, 7 Eylül 1916’da İstanbul’da doğdu. Babası Kırım göçmenlerinden Seyit Osman Nuri Bey, annesi Ayşe Bahriye Hanım’dı.

İlk tahsilini 1923-1930 arasında Ankara Gazi Mektebi’nde yapan İnalcık, orta öğretimine bir yıl Sivas Muallim Mektebi’nde devam etti.

Orta tahsilini 1931’de Ankara’da Gazi Muallim Mektebi’nde tamamladı.

Lise eğitimini o dönemin en iyi okullarından biri olan Balıkesir Necati Bey Muallim Mektebi’nde 15 Eylül 1935’te tamamladı.

1936 yılında Ankara Üniversitesi Dil, Tarih ve Coğrafya Fakültesi Yeni Çağ Tarihi bölümünde yüksek öğrenimine başladı.

1942 yılında Tanzimat ve Bulgar Meselesi adlı doktora tezini verdi.

Uzun yıllar aynı fakültede Osmanlı ve Avrupa tarihi üzerine dersler verdikten sonra 1972 yılında Chicago Üniversitesi Tarih Bölümü’ne “Osmanlı Tarihi Üniversite Profesörü” olarak davet edildi.

1973 yılında kitabı The Ottoman Empire The Classical Age 1300-1600 yayımlandı.

Yurt içi ve dışında çeşitli üniversitelerden fahri doktora payeleri aldı.

1993 yılında Bilkent Üniversitesi’ne davet edildi ve burada Tarih bölümünü kurdu.

Bilkent Üniversitesi Osmanlı Tarihi Bölümü’nde yüksek lisans ve doktora öğrencilerine seminer dersi verdi.

İnalcık çok iyi düzeyde Osmanlı Türkçesi, iyi düzeyde; İngilizce, Fransızca, Almanca, orta düzeyde de; Arapça, Farsça ve İtalyanca bilmekteydi.

Dünyanın çeşitli üniversitelerinden çok sayıda fahri doktora tevcih edilen İnalcık, 20. yüzyıl sona ererken Cambridge Uluslararası Biyografi Merkezi tarafından dünyada sosyal bilimler alanında sayılı 2000 bilim adamı arasında gösterilmişti.

Halil İnalcık’ın eserlerinden bazıları

The Ottoman Empire: The Classical Age 1300-1600, (Londra, 1973) (İngilizce dört baskısı yapıldı; yedi Balkan dili ile Arapçaya çevrildi);

Fatih Devri Üzerinde Tetkikler ve Vesikalar, (Ankara, 1954);

Hicrî 835 Tarihli Sûret-i Defter-i Sancak-i Arvanid, (Ankara, 1954);

Studies in Ottoman Social and Economic History, (Londra, 1985);

The Ottoman Empire: Conquest, Organization, and Economy, (Londra, 1978);

The Middle East and Balkans under the Ottoman Empire: Essays on Economy and Society, (Bloomington, 1993);

Osmanlı İmparatorluğunun Ekonomik ve Sosyal Tarihi I (İstanbul, 2000)

Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi Cilt 1 /1300-1600, Eren Yayıncılık, Prof. Dr. Donald Quataert ile, 2001

Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi Cilt 2 / 1600-1914, Eren Yayıncılık, 2004

Has-Bağçede ‘Ayş u Tarab – Nedimler Şairler Mutripler, İş Bankası Kültür Yayınları, 2011

Ödülleri

1986 İslâm Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi Ödülü

1991 T.C. Dışişleri Bakanlığı Yüksek Hizmet Madalya ve Diploması

1993 Sedat Simavi Vakfı ödülü: Sosyal Bilim alanında yılın en iyi eseri: Osmanlı İmparatorluğu Toplum ve Ekonomi, İstanbul: Eren Yayınevi

1995 Titulesco Medal of High Service, Romanya Büyükelçiliği, Ankara

1998 İstanbul Üniversitesi Türkiyat Enstitüsü ödülü.

2002 T.C. Kültür Bakanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü

2002 The Soranos Friendship-Award

Fahri doktoraları

1986 Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul

1986 Chicago Üniversitesi Emeritus Profesörlü

1987 Atina Üniversitesi, Atina

1992 Selçuk Üniversitesi, Konya

1993 Hebrew University of Jerusalem, Kudüs

1993 University of Bucharest, Bükreş

1995 Uludağ Üniversitesi, Bursa

* Halil İnalcık’la ilgili ayrıntılı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.