Taliban’ın kuşattığı Kabil’de ‘iktidar devri’ne hazırlık başladı

Afganistan’da Taliban’ın başkent Kabil’i kuşattı. Taliban kente girilmeyeceğini açıklarken, İçişleri Bakan Vekili Abdül Sattar Mirzakval “İktidar, geçiş hükümetine barışçıl şekilde devredilecek” dedi.

ABD’nin asker çekmeye başlamasının ardından Afganistan’da hızla ilerlemeye başlayan Taliban, başkent Kabil’in kapısına dayandı. Afganistan İçişleri Bakanlığı’ndan bir kaynak Taliban’ın Kabil’e her yönden girmeye başladığını söylerken, Taliban’dan yapılan açıklamada kente girilmeyeceği ve iktidarın devrinin bekleneceği belirtildi.

İÇİŞLERİ BAKAN VEKİLİ: KABİL’E SALDIRILMAYACAK

Afganistan İçişleri Bakan Vekili Abdül Sattar Mirzakval, “İktidar, bir geçiş hükümetine barışçıl şekilde devredilecek. Kabil’in güvenliğini güvenlik güçleri garanti altına alacak” dedi. Tolo ajansına konuşan Mirzakval, “Kabil’e saldırılmayacak” diye konuştu. AP ajansına konuşan bir yetkili ise Taliban müzakerecilerinin başkanlık sarayına iktidar devri için gitmekte olduğunu öne sürdü.

TALİBAN: BARIŞÇIL GEÇİŞİ BEKLİYORUZ

Taliban sözcüsü Suheyl Şahin ise son olarak BBC’ye yaptığı açıklamada, “Barışçıl bir iktidar geçişini bekliyoruz” ifadelerini kullandı. “Birkaç gün içinde barışçıl geçiş istediklerini” söyleyen sözcü, Devlet Başkanı Eşref Gani ve diğer liderlere kendileriyle çalışma çağrısı yaptı. Şahin, ‘tüm Afganların katılacağı, kapsayıcı bir Afgan hükümeti arayışında olduklarını’ belirtti.

KADIN HAKLARI AÇIKLAMASI

Taliban sözcüsü, “Kadın haklarına saygı göstereceğiz” derken, “Politikamız, bütün kadınların eğitime ve işe erişimi olması, hicab takması yönünde” ifadelerini kullandı. Sözcü, ‘kadınların evden yalnız çıkmalarına izin verileceğini’ belirtti.

‘MEDYADA ELEŞTİRİYE İZİN VERİLECEK AMA KARAKTER SUİKASTI YAPILMAMALI’

Şahin, medyanın herkesi eleştirmesine izin verileceğini ama ‘karakter suikastı yapılmaması gerektiğini’ söyledi.

Taliban sözcüsü, idam, recm veya uzuv kesme gibi katı şeriat kurallarının uygulanmasının mahkemelere bırakılacağını belirtti.

Taliban’ın başkent Kabil’i kuşattığı bu sabahtan itibaren Afganistan’da yaşanan gelişmeler özetle şöyle:

‘ESKİ İÇİŞLERİ BAKANI GEÇİŞ HÜKÜMETİNE LİDERLİK EDECEK’

Reuters ajansına konuşan üç diplomatik kaynak ülkenin eski içişleri bakanlarından olan ve ABD’de yaşayan akademisyen Ali Ahmed Celali’nin, geçiş hükümetine başkanlık edeceğini söyledi.

Bu gelişmelerden hemen önce Afganistan Devlet Başkanı Eşref Gani’nin, ABD’nin Afganistan Temsilcisi Zalmay Halilzad ve üst düzey NATO yetkilileriyle görüşme halinde olduğu belirtilmişti.

‘KABİL’İN DIŞINDA BEKLEMELERİ TALİMATI VERİLDİ’

Taliban, Kabil’e girmeyeceklerini duyurdu. Taliban Sözcüsü Zabihullah Mücahid, savaşçılara başkenti dışında kalma emri verildiğini açıkladı. Twitter’dan yapılan açıklamada, “Geçiş sağlanana dek, Kabil’in güvenliğinden Afgan hükümeti sorumludur” denildi.

MOLLA BARADAR MI DÖNÜYOR?

Öte yandan, Taliban lideri Molla Baradar’ın Afganistan’a dönmeye hazırlandığı iddia edildi.

SİVİLLERE ‘ÜLKENİZDE KALIN’ ÇAĞRISI

Reuters ajansına konuşan bir Taliban sözcüsü “Kimseden intikam almak istemiyoruz. Hükümette ve orduda çalışan herkes affedilecek” dedi. Sözcü, Afgan sivillere ülkelerinden kalma ve korku nedeniyle Afganistan’ı terk etmeme çağrısı yaptı. Sözcü, Afganistan hükümetiyle ‘Kabil’in barışçıl şekilde teslim olması’ için görüşmeler yaptıklarını da açıkladı.

Reuters’a ayrıca açıklama yapan bir Taliban yetkilisi “Kontrolü ele geçirirken tek bir masum Afgan sivilin yaralanmasını veya öldürülmesini istemiyoruz ama ateşkes ilan etmedik” ifadelerini kullandı. Yetkili, “Afgan güçleri şu an ateşi kesmeli ve tüm siviller ile yabancıların çıkmasına izin vermeli. Taliban savaşçılarından, Kabil’in giriş noktalarında durmaları istendi. Mücahitler Kabil’de kimseyi öldürmedi veya yaralamadı” dedi.

‘KADINLARDAN GÜVENLİ BÖLGEYE GİTMELERİ İSTENECEK’

Doha’daki müzakerelere katılan bir Taliban lideri, militanlara şiddetten kaçınma emri verildiğini ve kentten çıkmak isteyen herkese güvenli geçiş izni verileceğini söyledi. Yetkili, kadınlardan da güvenli bölgelere gitmelerinin isteneceğini söyledi.

ABD PERSONELİ KABİL HAVALİMANI’NDAN ÇALIŞIYOR

Reuters’a konuşan bir ABD’li yetkili, ülkede kalan ‘çekirdek’ ekibin şu an Kabil havalimanından çalıştığını söyledi. Bir NATO yetkilisi ise bazı AB personelinin güvenli bir yere götürüldüğünü söyledi.

20 yıllık işgaline apar topar son vererek Taliban’ın ilerleyişinin önünü açan ABD, Afganistan’daki personelinin tahliyesine bu sabah başladığını açıklamıştı. Amerikan basını, Kabil’in Vezir Akbar Han bölgesinde bulunan elçilikteki personelin helikopterler ile havalimanına taşındığını yazdı. CNN televizyonu, ABD’nin ülkedeki personelinin tamamını 72 saat içinde tahliye edeceğini duyurdu.

İngiliz basını İngiltere Büyükelçisinin de ülkeyi bu akşam (pazar) terk edeceğini yazarken, İranlı bir yetkili Kabil elçiliklerinin pazartesi tahliye edileceğini söyledi.

MEZAR-I ŞERİF VE CELALABAD 12 SAATTEN KISA SÜREDE TALİBAN KONTROLÜNE GEÇTİ

Afganistan’daki ilerleyişini yaklaşık 10 gündür sistematik olarak sürdüren Taliban, bu sabah itibarıyla başkent Kabil dışındaki bütün kilit kentleri ele geçirmişti. Kabil’in kuzeybatısındaki Mezar-ı Şerif’in dün gece Taliban kontrolüne geçmesinin ardından, bu sabah erken saatlerde Celalabad da tek bir kurşun sıkılmadan ‘düştü’.

‘SİVİLLERİN GÜVENLİĞİNİ SAĞLAMAK İÇİN TESLİM OLDULAR’

Taliban güçlerinin Kabil’in doğusundaki Nangarhar vilayetinin başkenti olan Celalabad’a bu sabah girmesinin ardından yerel güçlerin teslim olduğu belirtildi. Reuters’a konuşan yerel bir yetkili, “Celalabad’da şu an çatışma yok çünkü vali Taliban’a teslim oldu. Sivillerin hayatını kurtarmanın tek yolu Taliban’a izin vermekti” dedi. Afgan milletvekili Abas Ebrahimzada ise AP ajansına açıklamasında, önce ordunun teslim olduğunu, bu durumun da hükümet yanlısı milislere teslim olmaktan başka bir şans bırakmadığını söyledi. Taliban’ın bu anlaşmayla, hükümet yetkililerine ve güvenlik güçlerine Celalabad’dan güvenli çıkış garantisi verdiği de gelen haberler arasında.

CELALABAD VALİSİ YÖNETİMİ TESLİM EDERKEN GÖRÜNTÜLENDİ

Gazeteci Tarık Gaznival ise vilayet valisinin kontrolü Taliban’a teslim ederken çekilmiş fotoğraflarını paylaştı.

MERKEZİ HÜKÜMETİN SIKIŞTIĞI KABİL’DE YÜZ BİNLERCE SİVİL VAR

Celalabad’ın ‘düşmesi’, Kabil’in doğuyla bağlantısının kesilmesi ve Taliban’ın Afganistan’ı Pakistan’a bağlayan yolları ele geçirmiş olması anlamına geliyordu. Taliban şu an 34 vilayet merkezinden 23’ünü kontrol ederken, son haftalarda yüzbinlerce sivilin kaçıp parklarda yattığı Kabil’e sıkışmış haldeki Eşref Gani hükümetinin ne yapacağı merak konusu.

TALİBAN’DAN YABANCILARA GÜVENLİK TAAHHÜDÜ

Taliban ise dün gece geç saatlerde yaptığı açıklamada, hızlı ilerlemelerinin ‘Afgan halkı tarafından kabul edildiklerini gösterdiğini’ savundu; hem Afganlara hem de yabancılara ‘güvende oldukları’ mesajını verdi. Açıklamada, diplomat ve yardım görevlilerinin hiçbir sorun yaşamayacağı savunuldu. / DUVAR