Kürdistan’da kürtaj tartışması

Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nde parlamentoda alınan kararla kürtaj, çok sıkı koşullara bağlı olarak ilk kez ‘yasal’ hale getirildi. Kadın hakları örgütleri, kabul edilen yasaya tepkili. Kadınlar, ‘hayati tehlike içeren tıbbi zorunluluk’ ve en az beş doktordan onay şartına karşı çıktı.

Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nde kürtaj ilk kez ‘yasal’ hale geldi. Ancak parlamentoda kabul edilen yasada kürtaj hakkının sadece hayati bir gereklilik olarak tanınması ve çok sıkı koşullara bağlanması tepki çekti.

Bölgesel parlamentoda kabul edilen Hasta Hakları ve Sorumlulukları yasasındaki bir maddede, kürtaj konusu ele alınıyor. Ancak madde, bir kadının sadece hayati tehlike içeren durumlarda, kendisinin ve eşinin rızasının yanı sıra en az beş kişilik bir uzman heyetinin onayı ve bir devlet hastanesinden test yaptırması sonrası kürtaj olmasına izin veriyor. Yasada, “Bu koşullar haricinde kürtaj kategorik olarak yasaktır” deniliyor.

Parlamentonun sağlık komitesi bu madde için İslami din görevlilerinin yanı sıra Hıristiyan ve Ezidi vekillere de danışıldığını, sadece hayati gereklilik durumlarında kürtaj için uzlaşma sağlandığını açıkladı. Ancak kadın hakları örgütleri bu duruma tepki gösterdi.

‘CİNSEL SALDIRI VAKALARI NE OLACAK?’

İnsani Gelişim için Biz Organizasyonu isimli kurumun Başkanı Bahar Ali, “Biz, gizli yollardan yapılan değil, yasal olan kürtaj talep ediyoruz. Fakat kabul edilen yasa gerçek kürtaja izin vermiyor. Kadınlar kendi bedenleri için karar verme hakkına sahip olmalı” dedi. Bahar Ali, “Cinsel saldırı vakaları var. Bir kadına, bunun sonucundaki hamileliği sonlardırma hakkı niçin verilmiyor? Erkek arkadaşıyla cinsel ilişkiye giren bir kadın hamile kalabilir ve ailesi tarafından öldürülebilir. Sadece kadınların sağlığı değil, hayatları adına da konuşun” tepkisini gösterdi.

‘KARARI ANNELİK YAPACAK KİŞİ VERMELİ’

Bir diğer kadın hakları savunucusu Kosar Ali ise “Annelik yapacak kişi olarak kararı verme gücü bende olmalı. [Parlamentonun] İnsan hakları ve kadın hakları komitelerindeki isimler bu kürtaj maddesinin bu şekilde geçmesine izin vermemeliydi. Tıbbi kürtajı yasal hale getirme ihtiyacı yoktu çünkü bu zaten olması gereken şey” diye konuştu.

Irak ceza yasasına göre kürtaj yasadışı. Kürtaj yapan doktorlar üç yıla kadar hapis cezası ve lisans iptaliyle karşı karşıya. Kürdistan Bölgesel Yönetimi ise merkezi hükümetin yasalarını kendi parlamentosunda onaylamadan uygulamak zoruna değil; Erbil parlamentosu, Bağdat’ın yasalarında değişikliklik yapma ve belirli alanlarda merkezi hükümetten bağımsız yasalar geçirme hakkına sahip.