Kasım Süleymani Kürtleri dağa sürmekle tehdit etmiş

Reuters ajansı, İranlı komutan Kasım Süleymani'nin Kerkük saldırısında tartışılan rolünü yazdı. Ajansa konuşan kaynaklar, Süleymani'nin Kürtlere 'Kerkük'ten çekilmezlerse Başbakan Abadi tarafından dağa sürüleceklerini' söylediğini anlattı.

Irak ordusunun Kerkük ve çevresinde Haşdi Şabi ile birlikte düzenlediği saldırıdaki rolü tartışılan İran Devrim Muhafızları Komutanı Kasım Süleymani’nin, Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin bağımsızlık referandumu öncesinde ve saldırıya giden süreçteki temaslarının arka planı ilk kez ortaya çıktı. Reuters ajansı, Iraklı, Kürt ve İranlı yetkililere dayandırdığı haberinde Süleymani’nin, özellikle Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) yetkilileriyle görüşmesinde Kerkük’ten çekilme için nasıl baskı yaptığını anlattı. Bir yetkili Süleymani’nin, Saddam Hüseyin’in katliamlarını hatırlatır şekilde onları ‘dağa sürmekle tehdit ettiğini’ aktardı.

Devrim Muhafızları’nın dış operasyonlarından sorumlu Süleymani’nin temaslarına dair haberdeki iddialar özetle şöyle:

‘EN AZ ÜÇ GÖRÜŞME YAPTI’

• Reuters’a konuşan Kürt yetkililer, İranlı komutanın Kürt liderleri petrol kenti Kerkük’ten çekilmeleri için ‘tekrar tekrar uyardığını’, bunu yapmamaları halinde Irak güçleri ve İran destekli Haşdi Şabi’nin saldırısıyla karşı karşıya kalacaklarını söylediğini anlattı. Buna göre, Süleymani saldırıdan önce, Kürt liderlerle görüşmek için bu ay Kürdistan Bölgesi’ne en az üç kez gitti.

‘SADDAM HÜSEYİN’İ HATIRLATTI’

• KYB’li bir vekil, Süleymani’nin saldırıdan sadece bir gün önce Süleymaniye’de KYB yetkilileriyle görüştüğünü söyledi. Vekil, Süleymani’nin şu sözlerini aktardı: “[Irak Başbakanı] Haydar Abadi bütün bölgesel güçlerin ve Batı’nın desteğine sahip. Eğer buna karar verirse, sizi dağlara geri göndermekten onu alıkoyacak hiçbir şey yok.” Bu sözlerin Saddam Hüseyin’in 1991’de Kürtleri hedef alan katliamlarını hatırlattığını söyleyen KYB’li vekil, “Süleymani’nin ziyareti karar mercilerine ölümcül bir hata yapmamaları için son bir şans verme amaçlıydı” dedi.

‘REFERANDUMDAN ÖNCE DE SÖYLEDİ’

• Süleymani’yle referandum öncesi bir ziyaretinde biraraya gelen önde gelen bir Iraklı Kürt siyasetçiyse, İranlı generalin bağımsızlık oylaması konusundaki tavrını şöyle anlattı: “İranlılar çok açıktı. İhtilaf çıkacağı, bu toprakları kaybedeceğimiz konusunda çok açık davrandılar.”

BİR GÖRÜŞME DE TALABANİ’NİN CENAZESİNDE

• Reuters, bir diğer görüşmenin de 6 Ekim’de, KYB lideri Celal Talabani’nin cenazesinden sonra yapıldığını yazdı. Irak’taki üst düzey bir İranlı diplomatın ve İran’ın ruhani lideri Ayetullah Ali Hamaney’e yakın bir yetkilinin aktardığına göre, cenazeye katılan Süleymani, İran’ın geleneksel olarak yakın olduğu KYB’nin ‘Kerkük’ten çekilmeyi reddetmenin tehlikelerini anlamalarını istiyordu‘.

‘BAFEL TALABANİ İLE GÖRÜŞTÜ’

• Bir KYB yetkilisi ise Süleymani’nin Talabani’nin oğullarından Bafel ile cenazeden birkaç gün sonra görüştüğünü anlattı. Yetkili, “Süleymani Abadi’nin çok ciddiye alınması gerektiğini söyledi. ‘Bunu anlamanız gerekiyor’ dedi” ifadelerini kullandı.

• ‘İKİ GECE ÖNCE KERKÜK’TEYDİ’

• Ajansın Irak’taki bir kaynağı Süleymani’nin Irak ordusunun saldırısından iki gece önce ‘askeri rehberlik yapmak için birkaç saatliğine’ Kerkük’e gittiğini söyledi. Iraklı bir istihbarat yetkilisi ise “Sahadaki kaynaklarımızdan aldığımız bilgiye göre, komşu İran KYB’nin Bağdat’la doğru yolu seçmesi için belirleyici bir rol oynadı”dedi.

BAFEL TALABANİ: ÜS VERMEYİ KABUL ETSELERDİ KERKÜK KAYBEDİLMEYEBİLİRDİ

• ‘KYB peşmergesi Kerkük’ten çekildi’ suçlamasını reddeden Bafel Talabani ise Reuters’a yaptığı açıklamada Barzani’nin lideri olduğu Kürdistan Demokratik Partisi’ni (KDP) suçladı. Talabani, Irak hükümetinin Erbil’den Kerkük’teki bir üssün kontrolünü istediğini ancak KDP’nin bunu reddederek bir son dakika anlaşmasını ve Kerkük’ü kaybetmenin önüne geçme şansını kaçırdığını iddia etti. Bafel Talabani, “Ne yazık ki çok çok yavaş tepki verdik. Ve şu an bu noktadayız” dedi. Reuters, Talabani’nin üs iddiasını iki Iraklı siyasi kaynağının da doğruladığını yazdı.

‘AMAÇ KDP’Yİ YOK ETMEK’

• Barzani’ye yakın bir kaynak ise ajansa açıklamasında KYB’ye yönelik İran’la anlaşma suçlamasını yineledi. Kaynak, “Kerkük’e yönelik saldırının arkasında Talabani klanı vardı. Onlar Kasım Süleymani’den yardım istedi. İran’ın bu operasyonları KDP’yi yok etme amacıyla yönettiği açık hale geliyor” iddiasında bulundu.

‘BEDELİ HALK ÖDÜYOR’

• Reuters’ın Süleymaniye’de sokak röportajı yaptığı emekli Abdullah Ahmed ise her iki partiye de tepki gösterdi: “Hem KYB hem KDP liderleri kendi kendilerine kararlar alıyor ve halkın hayatıyla oynuyorlar. Sonunda bedeli biz ödüyoruz. Bu, herkes için bir felaket.”

‘TAHRAN, KERKÜK’Ü DÜŞMANLARA BIRAKMAZ’

• Reuters yaşananların Irak’taki İran nüfuzunu ortaya koyduğu yorumunu yaparken, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’ye yakın bir yetkili de ajansa açıklamasında “Tahran’ın askeri yardımı artık bir sır değil. General Süleymani’nin resimlerini Irak’ta her yerde bulabilirsiniz. Ayrıca siyasi meseleler bir yana, Kerkük petrolü OPEC üyesi olan İran için kilit önemde. Bu petrol sahalarının İran’ın düşmanları tarafından kontrol edilmesi bizim için felaket olur. Niçin onların petrol pazarına girmelerine izin verelim?” dedi. (Dış Haberler)