Ekonomisi en kırılgan ülke Türkiye

Uluslararası Finans Enstütüsü, ülkelerin kırılgan bölgelerini birbirleriyle karşılaştıran bir 'sıcaklık haritası' oluşturdu. Ekonomisi 20 göstergeden 8'inde kırmızı alarm veren Türkiye, Ukrayna ile birlikte 'en kırılgan' ülke oldu.

Uluslararası Finans Enstütüsü, ‘gelişen ülkeler’in kırılganlıklarını birbirleriyle karşılaştıran bir ‘sıcaklık haritası’ oluşturdu. Tabloda Türkiye, Ukrayna ile birlikte en kırılgan ülke olarak öne çıkıyor. Raporda, dış finansmana bağlılık, cari açık, net doğrudan yabancı yatırımların GSYH’ye oranı, döviz rezervinin kısa vadeli yükümlülükleri karşılama oranı kırmızı alarm veren en kırılgan başlıklar olarak öne çıkıyor.

Dünya gazetesinden Evrim Küçük’ün haberine göre Uluslararası Finans Enstütüsü (IIF), sermaye akışları ya da Küresel Ekonomik Monitör gibi raporlarında kullanılmak üzere ülkelerin kırılgan bölgelerini birbirleriyle karşılaştıran bir ‘sıcaklık haritası’ oluşturdu. Tabloda gelişmekte olan ülkelerin ekonomilerindeki en hassas noktalar koyu kırmızı ve en az kırılgan noktalar açık yeşil ile gösteriliyor. ABD Merkez Bankası FED politika faizlerinin yükselmesi ya da risk algısındaki artışın ülkelere nasıl etki edeceğinin değerlendirilmesi açısından önemli bir izleme aracı olarak görülen tablo, özellikle dışarından kaynaklı sorunlar ve piyasaların desteklemediği politikaların yaratabileceği kırılganlıkları değerlendiriyor.

EN ZAYIF NOKTALAR

Ülkelerin kırılganlıkları üç boyutta ele alınıyor: Bunların ilki dış finansmana bağımlılık, ikincisi yerel reel ve finans sektörlerindeki kırılganlıklar ve üçüncüsü uygulanan politikaların kredibilitesi ve siyasi istikrar. Tablo Türkiye’nin bu başlıklar altında yer alan 20 göstergeden 8’inde kırmızı alarm verdiğini ve en kırılgan ülkelerden biri olduğunu ortaya koyuyor. Türkiye ile birlikte en fazla kırılganlık sergileyen ülkeler 8 kırmızı alarm bölgesiyle Ukrayna ve 7 kırmızı alarm bölgesiyle Arjantin. Güney Kore ve Polonya en kırılgan alan olarak sadece 1 göstergeye sahip, dolayısıyla en rahat ülkeler olarak öne çıkıyor. Çin ve Hindistan’da 3’er gösterge ‘en kırılgan’ bölgede.

Tabloya bakıldığında, ‘dış finansmana bağımlılık’ kategorisinde Türkiye’nin ciddi şekilde diğer ülkelere göre daha kırılgan olduğu dikkat çekiyor. Türkiye’de ‘Cari açık’, ‘Cari açık-net doğrudan yabancı yatırımların GSYH’ye oranı’, ve ‘döviz rezervinin kısa vadeli yükümlülükleri karşılama oranı’ kırmızı alarm veriyor. Bu kategoride Türkiye’nin yanında Arjantin’in oldukça kırılgan olduğu görülüyor. Ukrayna da biraz sıkıntılı. Brezilya, Hindistan, Çin, Güney Kore ve Rusya dış finansman açısından sıkıntı duymayan ülkeler arasında.

Yerel reel ve finans sektörlerindeki kırılganlıklar kategorisine bakıldığında Türkiye’nin özellikle ‘finans dışı kurumsal borçların GSYH’ye oranı’ ve ‘özel sektörde reel kredi büyümesi oranı’ açısından daha kırılgan bir pozisyonda olduğu dikkat çekiyor. Ayrıca konut fiyatlarında yıllık nominal fiyat artışlarının da Türkiye’nin hassas notlarından olduğu tabloda ortaya konuyor. Brezilya, Macaristan, Hindistan, Ukrayna bu alanda en rahat gözüken ülkelerken; Meksika, Endonezya ve Çin daha sancılı bir tablo çiziyor. ‘Uygulanan politikaların kredibilitesi ve siyasi istikrar’ sınıfında en kırılgan ülkeler ise Arjantin, Brezilya ve Ukrayna. Türkiye için bu kategoride en büyük kırılganlık olarak reel faiz oranları öne çıkıyor. Enfl asyon hedefi ve kamu borcunun GSYH’ye oranı Türkiye’nin rahat olduğu bölgeler. Güney Kore ve Meksika ise bu alanda en az kırılgan gözüken ekonomiler.