Belediye yasası değişiyor, muhalefet ne diyor?

AK Parti seçimlerin ardından yerel yönetimler yasasını değiştirmek için düğmeye bastı. Belediyelerin üzerinden bakanlık ve TOKİ vesayetinin kalkmasını isteyen CHP, yetkileri tek elde toplayan bir düzenlemenin karşısında olacağını açıkladı. Taslağı “yetki gaspı” hazırlığı olarak gören HDP, belediyelere daha fazla mali ve idari özerklik istiyor. MHP ise yasanın uzlaşı ile değişmesinden yana.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla AK Parti tarafından hazırlanan “yerel yönetimler yasa taslağı” tamamlandı. Yılbaşına kadar Meclis gündemine getirilmesi planlanan ve 9 ana başlıktan oluşan taslakta imar ve planlama, görev alanları, finansman, belediye organları, teşkilat ve personel, denetim, izleme ve şeffaflık, işlevini yitirmiş yasaların kaldırılması, belediye başkanlarının özlük hakları ve istişareye bırakılan konular yer alıyor.

Yerel yönetimler yasa taslağını, tüm siyasi partilerin uzlaşısı ile Meclis gündemine getirmeyi planlayan AK Parti, henüz hazırlanan taslağı muhalefet partilerine göndermedi ama CHP ve MHP yetkilileriyle kısa görüşmeler yapıldı. İki partiye taslak çalışma ile ilgili kısa bilgi verilirken onların da önerilerini hazırlamalarını istendi.

AK Parti, son yerel seçimlerde ülke ekonomisinin kalbi olan İstanbul ve Ankara’nın yanı sıra birçok büyükşehir belediyesini kaybetti. Büyükşehirlerin muhalefet partilerine geçmesiyle “yerel yönetimler yasa taslağı” çalışmasının hız kazanması da ‘belediye yetkilerinin’ sınırlandırılacağı ve gelir kaynaklarının bakanlıklar bünyesinde toplanacağı iddialarını gündeme getirdi. Peki, AK Parti’nin hazırladığı yerel yönetim yasa taslağı hakkında muhalefet partileri ne düşünüyor, önerileri neler?

CHP İÇİN BELEDİYELERİN EN BÜYÜK SORUNU MALİ

Yerel seçimlerin ardından İstanbul başta olmak üzere Ankara, İzmir, Mersin, Adana gibi büyükşehirlerin yönetimini alan CHP için en büyük sorun belediyelerin gelir kaynaklarındaki yetersizlik.

CHP Yerel Yönetimlerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Seyit Torun, belediyelerin hizmet üretemeyecek şekilde sıkıntıları olduğuna dikkat çekerek, bu doğrultuda yasanın yeniden ele alınarak revize edilmesi gerektiğini söyledi. Torun, yerel yönetimler yasa taslağını ortak akıl ve diyalogla hazırlanması durumunda destekleyeceklerini belirtti.

AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Özhaseki ile yüzeysel bir görüşme yaptıklarını ifade eden Torun, görüşmede büyükşehir ve ilçe belediyelerinin yetki paylaşımı hususunu ve imar konularındaki sorunları konuştuklarını söyledi.

CHP Genel Başkan Yardımcısı Seyit Torun, belediyelerin hizmet üretemeyecek derece sorunları olduğunu belirtti.

CHP’NİN YEREL YÖNETİMLER YASASI İÇİN ÖNERİLERİ

Parti olarak yerel yönetimlere ilişkin kendilerinin de bir çalışma yaptığını anlatan Torun, sorunları ve yapılması gerekenleri şöyle anlattı:

“Belediyelerin mutlaka kaynak üretmesi lazım. Belediyelere birçok konuda sorumluluk verilse de gelir artırıcı hiçbir kolaylık tanınmadı, bir katkı sağlanmadı. Şehrin trafik yükünün büyük kısmını belediyeler çekiyor ama motorlu taşıtlar vergisinin tamamını devlet alıyor. Bu gelirden belediyelere mutlaka pay verilmeli. Bir kentte müzeler dahil birçok yatırımla ilgili sorumluluk belediyelerde ama gelir anlamında bir geri dönüşüm sağlanmıyor.”

‘BELEDİYELER ÜZERİNDEKİ BAKANLIK VE TOKİ VESAYETİ KALKMALI’

Büyükşehir Yasası’nın getirdiği sorunlardan birinin de büyükşehir ile ilçe belediyeleri arasındaki yetki paylaşımlarında yaşanan sorunlar olduğunu dile getiren Torun, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve TOKİ gibi kurumların vesayetinin belediyelerin üzerinden kalkması gerektiğini söyledi.

Torun, “Bu kurumlar imar düzenlemelerini resen yapıyor. İmar planlaması STK ve meslek örgütlerinin onayı alınarak yapılmalı. İmar planlarının süresi olmalı. Uzun yıllar yapılıp bozulmaması lazım” dedi.

‘YETKİLERİ TEK ELDE TOPLAYAN HER ŞEYİN KARŞISINDA OLURUZ’

Yasa taslağının belediyelerin yetkilerini sınırlandıracağına yönelik iddiaları da değerlendiren Torun, “Bu mümkün değil. Biz belediyenin sorunlarını çözen, halka hizmet eden ve belediyenin kurumsal yapısını koruyan her teklife katkı sunarız. Ancak yetkileri tek elde toplayan, belediyeleri itibarsızlaştıran, siyasi değerlendirme ile güç elde etmeye çalışan her şeyin de karşısında oluruz. Tamamen samimi ve sorun çözen bir anlayış olacaktır” diye konuştu.

MHP’Lİ DURMAZ: FİNANSAL SIKINTILARA İLİŞKİN DÜZENLEMELERE DESTEK VERECEĞİZ

MHP Yerel Yönetimlerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Sadir Durmaz, yerel yönetimlerle ilgili yasa taslağını genel olarak desteklediklerini belirterek şunları söyledi:

“Son halini henüz görmedik; ancak uygulamalardan kaynaklanan zorlukların bertaraf edilmesi, belediyelerin gelir kaynaklarının yetersiz olması, finansal sıkıntılar, belediye başkanlarının özlük haklarına ilişkin düzenlemelere destek vereceğiz. Bu alanda böyle bir düzenlemeye ihtiyaç var. Tüm siyasi partilerin önerileri alınarak bir çalışma yapılacak. Bu anlamda biz mutabakat ile yapılmasını önemsiyoruz.”

MHP Genel Başkan Yardımcısı Sadir Durmaz, yasanın mutabakata ile hazırlanması gerektiğini söyledi.

HDP: YEREL YÖNETİMLER MERKEZİLEŞİYOR

HDP Yerel Yönetimlerden Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Salim Kaplan, AK Parti tarafından hazırlanan yasa taslağının kendilerine iletilmediğini ifade etti.

AK Parti’nin son yerel seçimlerde birçok büyükşehri kaybettiğini hatırlatan Kaplan, “Bu da ekonomik bir kayıp yaşamalarına neden oldu. Daha önce belediyeler eliyle yandaşlarına ve kendilerine sağladıkları rantı ve gelirleri geri almak için bu adım atılıyor” dedi.

HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı Salim Kaplan, yasa taslağını “yetki gaspı” olarak nitelendirdi.

Taslağın belediye yetkilerini kısıtladığını belirten Kaplan, “AK Parti her ne kadar bize yasa taslağını iletmemiş olsa da belediyenin yetkilerini kısıtlayan, tüm yetkilerin neredeyse bakanlığa devredileceği bir taslak hazırlandığını biliyoruz. KHK’lar ile yetkileri tırpanlanmış yerel yönetimlerin daha fazla merkezileşmesi anlamına geliyor bu durum. Büyükşehirlerin birçok yetkisini bakanlıklara devredecekler. Bu yetki gaspıdır” değerlendirmesinde bulundu.

‘BELEDİYELERE İDARİ VE MALİ ÖZERKLİK İSTİYORUZ’

HDP, mali ve idari olarak belediyelerin özerk olmalarını talep ediyor. Bu kapsamda “daha demokratik, özgürlükçü ve özerk belediyeler istiyoruz” diyen Kaplan, “Her şeyden önce Türkiye’nin Avrupa Birliği Yerel Yönetimler Özerklik Şartı üzerindeki çekincelerin kaldırılmasını talep ediyoruz. Belediyelere mali ve idari anlamda özerklik istiyoruz. Çünkü bir kentin nasıl yönetileceğine o kentte yaşayanlar karar vermelidir. Dünyada bunun örnekleri Almanya ve Belçika’da mevcut. Daha demokratik bir yönetim anlayışı gelişiyor” diye konuştu.

İYİ PARTİ DE TEKLİF HAZIRLIYOR

İYİ Parti ise yasa taslağının henüz kendilerine gelmediğini ifade ederek değerlendirme yapmadı. Parti yöneticilerinden edinilen bilgiye göre, yerel yönetimler yasasında yapılması gereken değişikliklerle ilgili parti bünyesinde bir çalışma başlatıldı. / DUVAR