Bakan Elvan’dan 128 milyar dolar yanıtı: Bu protokol tamamen yasal

Covid-19’la mücadelede Türkiye’nin ‘Cumhurbaşkanlığı Hükümet sistemi avantajıyla çok başarılı bir sınav verdiğini’ savunan Bakan Elvan ‘128 Milyar Dolar nerede’ sorusuna yanıt verdi: Tamamen yasal.

Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, CNN Türk yayınına katılarak soruları yanıtladı.

“Uzaktan çalışmanın ciddi ölçüde yaygınlaşacağını düşünüyorum. Artık büyük ofisler yerine insanların bulundukları yerden çalışabilecekleri ortamlar her geçen gün artacak” diyen Elvan’ın açıklamalarından satır başları şöyle:

KRİPTO PARA: Kripto varlıklara yönelik ilgi Türkiye ve dünyada Covid-19 süreciyle birlikte ciddi oranda arttı. Bu konunun, kara paranın aklanması ve terörizmin finansmanı konusunda alınacak önlemler ile tüketicinin korunması konusu olmak üzere iki boyutu var.

Bu platformların denetlenmesi konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığı olarak gerekli çalışmaları yaptık. Bizim de taslak bir çalışmamız var şu anda, bir kanun teklifi olacak muhtemelen. Arkadaşlarımız çalıştılar, biz gerekli tüm hazırlıklarımızı yaptık.

Merkez Bankası da bu konuda düzenleme yaptı. Mali Suçları Araştırma Kurulu’na (MASAK) da bu platformları denetleme yetkisi verdik. Bu platformların uyması gereken kuralları belirledik. Uymadıkları halde nasıl bir yaptırımla, ne kadarlık bir cezayla karşı karşıya kalacaklarını ortaya koyduk. Bu platformlar mutlaka alım satım işlemleri yapanların bilgilerini MASAK ile paylaşacak. MASAK’ın her türlü, bu platformlar üzerinde denetim yetkisi var. Bu platformları, şüpheli alım satım işlemi yapan müşterilerini bildirmeleri ile yükümlü kıldık. 10 bin liranın üzerinde işlem yapanları MASAK’a bildirme zorunluluğu getirdik.

Bizim ‘bu yasaklansın’ gibi bir yaklaşımımız kesinlikle yok. Bu alanda alım satım yapan insanların da kötü niyetli olduğunu düşünmüyoruz. Vatandaşlarımızın mutlaka ihtiyatlı, dikkatli olması gerekiyor, kendilerini, yaşamlarını, gelirlerini riske atabilecek bir girişimde bulunmamaları lazım.

KORONA DESTEKLERİ: Covid sürecini Türkiye nasıl yaşadı buna genel olarak baktığımız zaman, sağlık açısından Türkiye çok başarılı bir sınav verdi. Bu sınavda da Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin getirdiği avantajlar kullanıldı. Çok hızlı şekilde kararlar çıkartılarak sorunun çözülmesi adına ciddi adımlar atıldı. Sağlık sektöründe bazı ülkeler ciddi problemlerle kalırken Türkiye bu alanda en ufak bir sıkıntı ile karşı karşıya kalmadı. Çok başarılı bir sınav verildi. Ben huzurlarınızda Cumhurbaşkanımıza ve Sağlık Bakanımıza teşekkür etmek istiyorum. Hastanelerimizde en ufak bir problem yaşamadan atlattık. Sorun yaşayan vatandaşlarımız oldu tüm dünyada olduğu gibi ama sağlık alanında bu süreci çok başarılı geçirdik.

2020 Şubat ve Nisan ayı arasında 2,5 milyon vatandaşımız işsiz kaldı. İşsiz sayısını daha da artma eğilimi de söz konusu idi ama çok ciddi tedbirler aldık. KÇÖ ve kredi desteği düzenlemeleri yapıldı.  2020 yılında 1.3 milyon 2019 yılına göre bir istihdam kaybımız olmakla birlikte ama 2021 martına baktığımız zaman 2020’ye göre daha iyi konumda olduğumuzu ifade etmek istiyorum.

133.7 MİLYAR LİRA HARCADIK: Şu an programa koyduğumuz destekler var. KÇÖ var. Lokantalara uyguladığımız destek mekanizmaları var. Sosyal yardımlaşmalara başlatmış olduğumuz destekler var. Esnafa yönelik destekler var. Haziran sonuna kadar yapılacak destekleri dahil ettiğimiz zaman 20-21 yılı için 175,7 milyar liraya tekabül ediyor. Yaklaşık bu kadar bir harcama yapmış olacağız.

BÜYÜME RAKAMLARI: 2020 yılının büyümesi gerçekten Çin ile birlikte pozitif kapatan ülke olduk. Gelişmelere baktığımız zaman 2020 yılının ilk çeyreğinde talep çekişli bir büyüme görüyoruz. Covid ile birlikte ikinci çeyrekte yüzde 10’un üzerinde bir küçülme oldu. 2,5 milyon civarında işsiz kalan vatandaşımız söz konusu idi. Bir kredi genişlemesi söz konusu oldu. Bu genişleme ile birlikte güçlü bir iç talep ortaya çıktı, bu taleple birlikte bunun getirdiği bazı enflasyon görünümünü olumsuz etkiledi talebin artması ithalatınızı ve cari açığınız yukarı çekti. Bu yapılmasaydı çok farklı bir tablo ile karşı karşıya kalabilirdik. İç talep ile büyüdüğümüzü görüyoruz. Talep çekişli bir büyüme söz konusu oldu.

2021 yılı ilk çeyreğinde iktisadi faaliyetler oldukça güçlü. 2021 yılı ilk çeyreğinde kapasite kullanım oranlarında ciddi artışların olduğunu görüyoruz. Oldukça canlı sanayii sektörü baş aktörü oynuyor. 2021 yılının ilk çeyreğine baktığımız zaman yine dış ticaret açısından oldukça canlı olduğunu görüyoruz. Ocak şubat ve mart aylarında her ay rekor kırdık. İlk üç ay 50 milyar dolarlık ihracat gerçekleşti. Yüzde 17’nin üzerinde ihracatta bir büyüme söz konusu. İhracat performansı açısından iyi gidiyoruz.  Euro bölgesi bir birim büyüdüğü zaman bizimi ihracatımız 4 birim büyüyor. İlk defa ihracatta 200 milyar doları aşabiliriz.

VAKALAR DÜŞERSE TURİZMİN ÖNÜ AÇILIR: Bayram sonrası vaka sayılarında bir düşüş söz konusu olur ve biz turizm sezonuna rahat gireriz. Bazı ülkeler belirli kriterler koydular o kriterleri sağlamanız gerekiyor. Sağlık Bakanımız ile dün kısa bir görüşme gerçekleştirdik. 8-9 bin seviyesine inilmesi turizmin önün açacak gibi gözüküyor. Vaka sayısının azalması vatandaşlarımıza hep söylediğimiz maske mesafe kurallarına uymasını önemli görüyorum.

YÜZDE 5’İN ÜZERİNDE BİR BÜYÜME BEKLİYORUZ: ABD çok hızlı toparlanıyor Çin aynı şekilde, Euro bölgesi ilk çeyrekte biraz ağır yaşadı. Aşılama hızına baktığımız zaman AB ülkelerinde de olumlu gidişatın olduğunu görüyoruz. Bu bize ihracat performansımızın daha da olumlu yansıyacak. 2021 yılında büyümenin yarıya yakınını dış ticaret tarafından alacağız.

İlk çeyrek için şöyle düşünüyorum; 5-6 bandında olabilir diye düşünüyorum. İkinci çeyrekte baz etkisi ile birlikte çift haneli bir büyüme göreceğiz. Yılın geneline bakınca ben 5’in üzerinde bir büyüme gerçekleşeceğin düşünüyorum. Türkiye açısından küresel büyüme bizim büyümemize olumlu etki edecek.

TÜİK: Rakamlarla oynanamaz TÜİK bağımsız bir kuruluştur. TÜİK teknik konularda talimatlandırılamaz. Enflasyon konusunda algı operasyonu yapan var. Avrupa Merkez Bankası bir çalışma yapmış. Gerçek ile hissedilen enflasyon açısındaki durum nedir diye. AB ülkelerinde enflasyon yüzde 2 ilken vatandaşları 5 katı fazla hissettiğini ifade etmiş.

Enflasyonla mücadele olmazsa olmazımız. Enflasyon konusundaki hassasiyetimiz yüksek. İstikrarlı bir büyümeyi refah artışımız için olmazsa olmazımız fiyat istikrarıdır. Enflasyona biz bütüncül bir bakış içerisinde yaklaşıyoruz. Para politikası ile enflasyonu çözemezsiniz. Para konusu bu hususlardan biri sadece. Enflasyonda kalıcı bir düşüş olana kadar sıkı para politikasına devam edeceğimizi söyledi. Kamu maliyeti, finansal sektör var, yapısal hususlar var bunların da üstesinden gelmeniz gerekiyor.

128 MİLYAR DOLAR: Muhalefet önce bunu basit bir soru gibi yansıttı sonra farklı alanlara çekti. İlk başta bu para buharlaştı dediler birilerine peşkeş çekildi dediler. Merkez Bankası Başkanımız, Cumhurbaşkanımız ve ben açıklama yaptım. Ana muhalefet partisinden bir vekilimiz bunun kaybolmadığını ifade etti. Bundan sonraki süreçte şu başladı; ‘Hukuki değil’ dendi.

Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile Hazine Müsteşarları’nın bu yetkisi tamamıyla Hazine ve Maliye Bakanlığı’na aktarıldı. Bu tamamen yasaldır. Ancak biz ‘yasaldır’ dememize rağmen karşı taraftan ‘bu yasaldır’ şeklinde bir ifade kullanılmadı. Herhangi bir hukuksuzluk söz konusu değil. Bu protokol tamamıyla yasaldır.

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın TL’nin dolaşımın ve istikrarını sağlamaya yönelik politikaları T.C. Merkez Bankası ile oluşturmak uygulamak. Görevlidir diyor.

Merkez Bankası kanunu ne diyor bakalım; Hükümet ile birlikte TL’nin iç ve dış değerini korumak için gerekli tedbirleri almak ve yabancı paralarla altın karşısındaki muadeletini kur rejimini belirlemek TL’nin yabancı paralar karşısındaki değerinin belirlenmesi için döviz ve efektiflerin vadesiz ve vadeli alım satımı ile dövizlerin TL ile değişmesi ve diğer işlemlerin yapmak.

MB, banka üzerinden eşleştirme platformlarında bunlar Bloomberg gibi yerli ve yabancı bankalara açık olan bir platform. Merkez Bankası Başkanımız açıkladı. O platformda döviz değişim işlemleri gerçekleştiriliyor.

Neticede bunu kimin aldığı, bunlar bankalardan alıyorlar bunları alan kimler yine yerli ve yabancı bankalar.

Bu tamamıyla alan ve satan birbirlerini görmüyorlar işlem gerçekleştikten sonra hangi bankanın ne kadar aldığını MB görebiliyor. MB geçmişte döviz alım satım ile ilgili açıklamaları var. Sadece T.C. MB değil. Dünyadaki diğer merkez bankalarını da düşünün bir merkez bankası şu bankaya şu kadar sattım diyebilir mi? Bu mümkün değil. Bunu kendileri de biliyorlar ama siyasi bir malzeme yaptılar. Onlar yine yaptıklarını tekrar ediyorlar siz ne söylerseniz söyleyin. Onlar açısından bir anlamı yok. / DUVAR