11 Avrupa ülkesinde 15 bin kişi üzerinde yapılan bir araştırma, Avrupalıların Donald Trump döneminde ABD’ye bakışında yaşanan değişimi ortaya koydu. Araştırmaya göre Avrupa ülkelerinde halkların büyük çoğunluğu ABD’nin ‘arızalı’ olduğunu ve Çin’in 10 yıl içinde dünyanın önde gelen gücü haline geleceğini düşünüyor. Ülkelerinin Çin veya Rusya ile olası bir krizde ABD’ye destek vermemesini isteyenler de çoğunlukta.
Avrupa Dış İlişkiler Konseyi isimli düşünce kuruluşunun araştırmasına göre, Avrupalıların büyük çoğunluğu Çin’in önümüzdeki 10 yıl içinde dünyanın önde gelen gücü haline geleceğini düşünüyor. Buna göre, Avrupalılar ABD’nin siyasi sisteminin ‘arızalı’ olduğuna inanıyor; Joe Biden’ın ülkesinin dünya sahnesindeki düşüşünü tersine döndüremeyeceğini düşünüyor; ABD’nin Çin veya Rusya’yla yaşayacağı olası ihtilaflarda da kendi ülkelerinin tarafsız kalmasını tercih ediyor.
2020’nin son günlerinde 11 Avrupa ülkesinde 15 bin kişi üzerinde yapılan araştırmanın öne çıkan sonuçları şöyle:
* Donald Trump’ın başkanlığında Avrupalıların ABD’ye bakışında yaşanan değişim, Washington’ı olası uluslararası ihtilaflarda desteklemekte isteksizliğe yol açtı. Buna göre, 11 ülkedeki katılımcıların yarıdan fazlası, ülkelerinin olası bir ABD-Çin ihtilafında tarafsız kalması gerektiğini düşünüyor. Rusya’ya karşı ABD’nin desteklenmesini isteyenlerin oranı yüzde 23 olarak ölçüldü; yüzde 59 Rusya ile bir krizde tarafsızlık istedi.
* Katılımcıların yüzde 60’ından fazlası, ABD’nin ‘arızalı’ olduğuna inandıklarını söyledi; büyük çoğunluğu kendi ülkelerinin sistemlerini ve AB’yi daha olumlu bulduklarını belirtti.
* Araştırmaya katılanların yüzde 51’i ‘ABD’nin Biden yönetiminde iç sorunlarını aşacağı’ ve ‘iklim değişikliği, Ortadoğu barışı, Çin’le ilişkiler ve Avrupa’nın güvenliği gibi uluslararası konuları ele almaya çalışacağı’ yönündeki teze inanmadıklarını belirtti.
* İspanya’da katılımcıların yüzde 79’u, Portekiz ve İtalya’da yüzde 72’si, Fransa’da da yüzde 63’ü, Çin’in önümüzdeki 10 yıl içinde dünyanın önde gelen gücü olarak ABD’yi geçeceğine inandıklarını söyledi.
* Tüm katılımcıların sadece yüzde 32’si ‘Trump’tan sonra ABD’ye güvenilebileceğini’ belirtti. Bu oran Almanya’da bile yüzde 53’te kaldı. Sadece Macaristan ve Polonya’da ABD’ye güvenenlerin oranı yüksek çıktı.
* ABD’yi ‘Avrupa’yı her zaman koruyacak şekilde güvenilir bir güvenlik ortağı’ olarak görenlerin oranı sadece yüzde 10 çıktı; kriz zamanında ülkelerinin ABD’ye güvenebileceğinden şüphe duyanlar ise yüzde 60 olarak ölçüldü.
* Katılımcıların üçte ikisi, Avrupa’nın artık kendi savunmasıyla ilgilenmesi gerektiği görüşünü savundu.
* Araştırmada, kuzey Avrupa ülkelerinde yaşayanların, güney Avrupa ülkelerine kıyasla, kendi siyasi sistemlerinin işleyişine ve AB’nin başarısına daha fazla güvendiği tespit edildi.
Kuruluşun Başkanı Mark Leonard, araştırma sonuçlarını, “Avrupalılar Biden’ı seviyor ama Amerika’nın küresel bir lider olarak geri dönmeyeceğini düşünüyorlar. George W. Bush başkanken Amerika’nın gücünü nasıl kullanması gerektiği konusunda bölünmüşlerdi. Beyaz Saray’a Biden gelirken, Amerika’nın herhangi bir gücü olup olmadığı konusunda bölünmüş durumdalar” diye yorumladı.
Araştırmacılardan Ivan Krastev ise “Trump’ın fırtınalı başkanlığının, Avrupa’nın ABD’ye bakışında kalıcı bir iz bıraktığı açık. Avrupalıların büyük çoğunluğu artık ABD’nin dünyaya şekil verme kapasitesine şüpheyle yaklaşıyor. Birçoklarının, haklı veya haksız olarak, AB için dünyada daha bağımsız bir rolü tercih etmesine yol açıyor” dedi.