AİHM DTP’nin kapatılmasında Türkiye’yi mahkum etti

DTP’nin kapatılması ve eş genel başkanları Türk ile Tuğluk’un vekilliklerinin düşürülmesiyle ilgili karar veren AİHM Türkiye’yi “örgütlenme özgürlüğü ve serbest seçim hakkını ihlalden” suçlu bularak tazminat ödemesine karar verdi.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Demokratik Toplum Partisi’nin (DTP) kapatılması ve eş genel başkanları Ahmet Türk ile Aysel Tuğluk’un vekilliklerinin düşürülmesiyle ilgili kararını bugün açıkladı.

Bianet’ten Ayça Söylemez’in haberine göre, AİHM, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin örgütlenme özgürlüğünü düzenleyen 11. maddesi ile serbest seçim hakkını düzenleyen 3/1. maddesinin ihlal edildiğine karar verildi.

AİHM kararında DTP’yi, “Kürt meselesinin barışçıl çözümünde temel siyasi taraf” olarak tanımladı ve bu özelliğinin, örgütlenme özgürlüğü hakkının engellemesini haklı göstermeyeceğini ifade etti.

Ayrıca, iki yöneticisinin konuşmalarının parti kapatılmasını gerektirecek bir ifade içermediği belirtildi.

Türkiye Tuğluk ile Türk’e 30 biner Euro, başvuruculardan parti üyesi Ahmet Ay’a da 7 bin 500 Euro manevi tazminat ve mahkeme masraflarını ödeyecek.

Ne olmuştu?

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya, DTP’nin “PKK’yi desteklediği” iddiasıyla kapatılması için 16 Kasım 2007’de Anayasa Mahkemesi’nde dava açmıştı. İddianamede partinin sekiz milletvekili ile 221 DTP’linin siyasetten yasaklanması istendi.

Anayasa Mahkemesi 11 Aralık 2009’da verdiği kararla, DTP’nin “terör faaliyetlerinin odağı haline geldiği gerekçesiyle” kapatılmasına hükmetti.

Partinin 37 üyesine beş yıl süreyle siyaset yasağı getirildi. Eş genel başkanlar Ahmet Türk ve Aysel Tuğluk’un milletvekillikleri düşürüldü. Siyaset yasağı, 37 kişinin bir başka partinin kurucusu, üyesi, yöneticisi ve denetçisi olamaması anlamına geliyor.

Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç kararın ardından, “Anayasa Mahkemesi hak ve özgürlükler konusunda bireyle devletin menfaatleri ve çıkarları arasında denge kuran kurumdur. Tabii ki anayasaya, yasalara, uluslararası hukuka bağlı kalarak bu dengeyi korumaya çalışmıştır” açıklamasını yaptı.

Kapatma kararı 14 Aralık 2009’da Resmi Gazete’de yayınlandı. Kararda “DTP’nin devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne aykırı nitelikteki fiillerin işlendiği bir odak haline geldiği” ifade edilmişti.

DTP, kapatma ve siyaset yasağı kararlarına karşı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvurdu.

Siyaset yasağı getirilen isimler

Abdulkadir Fırat, Abdullah İsnaç, Ahmet Ay, Ahmet Ertak, Ahmet Türk, Ali Bozan, Ayhan Ayaz, Aydın Budak, Ayhan Karabulut, Aysel Tuğluk, Bedri Fırat, Cemal Kuhak, Deniz Yeşilyurt, Ferhan Türk, Fettah Dadaş, Hacı Üzen, Halit Kahraman, Hatice Adıbelli, Hilmi Aydoğdu, Hüseyin Bektaşoğlu, Hüseyin Kalkan, İbrahim Sungur, İzzet Belge, Kemal Aktaş, Leyla Zana, Mehmet Salih Sağlam, Mehmet Veysi Dilekçi, Metin Tekçe, Murat Avcı, Murat Taş, Musa Farisoğulları, Mustafa Tuç, Nejdet Atalay, Nurettin Demirtaş, Orhan Miroğlu, Sedat Yurttaş ve Selim Sadak.