Afganistan’ın eski maliye bakanı: ‘Orduda hayalet askerler vardı’

Afganistan’da Taliban tarafından devrilen hükümetin maliye bakanı Halid Payenda, ülkenin ordusunda maaşları yolsuz yetkililerce cebe indirilen ‘hayalet askerler’ bulunduğunu itiraf etti.

Afganistan’ın eski maliye bakanı Halid Payenda, Taliban’ın ağustos ayında Batı destekli ordu karşısında hızla yönetimi ele geçirmesini ‘hayalet askerlere’ ve yolsuz yetkililere bağladı. Payenda, hükümetin kayıtlarında görünen 300 bin asker ile polisin aslında var olmadığını, bu kişilere yatırılan maaşların hortumlandığını söyledi.

Taliban’ın ilerleyişi karşısında istifa ederek Afganistan’dan kaçan Payenda, BBC’yle söyleşisinde yolsuz yetkililerin ‘hayalet askerler’ icat ettiğini belirtti. Generallerin bu kişilere yatırılan maaşları cebe indirebilmesi resmi listelere olmayan isimlerin eklendiğini söyleyen Payenda, bu nedenle savaş sırasında güvenlik güçlerinin sayısının Taliban üyelerinden çok daha fazla olduğuna dair resmi kayıtların da yanlış olduğunu açıkladı.

Payenda, “Hesaplar şu şekilde tutuluyordu: O vilayetteki üst yöneticiye kaç askeri olduğunu sorardınız, maaşları ve maliyetleri buna göre hesaplardınız ve rakamlar hep şişirilmiş olurdu” dedi. Eski bakan, sayıların altı kattan fazla şişirilmiş olabileceğini de savunarak, “Bazı komutanlar onların banka kartlarını ellerinde tutup maaşlarını çektiği için ordudan ayrılanlar veya savaşta ölenler hiç sayılmadı” iddiasında bulundu.

Eski bakan, var olan askerlere ise maaşlarının genellikle vaktinde ödenmediğini, bazı generallerin ise hükümetten maaş alırken savaş sırasında mevzilerinden çekilmeleri karşılığında Taliban’dan da rüşvet kabul ettiğini savundu. Payenda, “Hissiyat, bunu değiştiremeyeceğimiz yönündeydi. Parlamento da, valiler de bu şekilde çalışıyor” dedi. Eski bakan yolsuzlukların en tepeye uzandığını söylese de, Taliban Kabil’e girmeden önce ülkeden kaçan Batı destekli son devlet başkanı Eşref Gani’nin ‘mali açıdan yolsuz’ olduğuna inanmadığını belirtti. Payenda, kendi maliye bakanlığında da ‘belirli bir ölçüde’ yolsuzluk yapıldığını kabul etti.

20 yıllık işgaline son vererek ağustos ayında büyük bir kaosla Afganistan’dan çekilen ABD’nin 2016’da hazırladığı bir raporda, “Gerçekte kaç Afgan askerinin ve polisinin var olduğunu ne ABD ne de Afgan müttefiklerimiz biliyor” ifadeleri yer almıştı.