5. Yargı paketi TBMM’de kabul edilerek yasalaştı

‘İcra yoluyla çocuk teslimi’nde değişiklik de öngören 5. Yargı Paketi, Meclis Adalet Komisyonu’nun ardından TBMM Genel Kurulu’nda da kabul edildi ve yasalaştı.

5. Yargı Paketi’ni içeren, resmi adı ‘İcra ve İflas Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi’ olan tasarı TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilerek yasalaştı.

Özellikle kadın örgütlerinin ve muhalefetin itiraz ettiği kanun, 54 maddeden oluşuyor ve 8 maddede değişiklik öngörülüyor.

‘İCRA DAİRELERİNDE İCRA BAŞMÜDÜRÜ GÖREVLENDİRİLECEK’

Kanuna göre; birleştirilmiş icra daireleri ile iş yoğunluğunun veya personel sayısının fazla olduğu icra dairelerinde Adalet Bakanlığı tarafından bir icra başmüdürü görevlendirilecek. İş yoğunluğu ve daire sayısının fazla olduğu illerde Adalet Bakanlığı tarafından birden fazla icra daireleri başkanlığı kurulabilecek. Bu başkanlığa icra dairelerinin gözetim ve denetimleri ile idari işlerine bakma görevi verilecek.

‘HACİZLİ MAL SATIŞ MAHALLİNE GETİRİLMEYECEK’

İcranın geri bırakılması kararını verme yetkisi, kanun yolu aşamasına göre bölge adliye mahkemesi veya Yargıtay’dan alınacak; takibin yapıldığı yer icra mahkemesine verilecek. İstinaf başvurusunun kesin olarak reddine karar verilmesi halinde sadece alacaklının istemi üzerine teminata konu olan para alacaklıya ödenecek.

Açık artırmanın tüm aşamaları elektronik ortamda yapılabilecek, bu sebeple hacizli malın satış mahalline getirilmesi gerekmeyecek. Bu durum şu gerekçeyle açıklandı: “İcra satışlarının tamamen elektronik ortamda yapılması neticesinde; açık artırmalara internete erişimi olan her yenden çok daha fazla kişi katılabilecek, isteyen herkes açık artırmada kolay bir şekilde teklif verebilecek, mezat salonlarına gelme ve oradaki teklifleri takip etme ihtiyacı ortadan kalkacak ve böylece mahcuz mal veya hak rayiç değerinde satılabilecektir.”

Haczedilmiş ancak muhafaza altına alınmamış malların satış talebi üzerine muhafaza altına alınacak veya ihale alıcısına hazır hale getirilecek.

Borçlunun hacizli malın satışını isteyebilmesi düzenlenecek. Hacizli malların satış isteme süreleri yönünden taşınır ve taşınmaz mal ayrımı kaldırılacak ve taşınır için cari olan altı aylık satış isteme süresi taşınmazlarda olduğu gibi bir yıl olarak kabul edilecek. Borçluya satış yetkisi verilmesi usulünde borçlunun da kıymet takdimi yaptırabilmesi söz konusu olacak.

‘MEZAT SALONLARI YERİNE ELEKTRONİK UYGULAMAYA GEÇİLECEK’

Mezat salonlarında yapılan açık artırmanın uygulamada sorun yaratması sebebiyle haciz olan mallar için açık artırmanın tümüyle UYAP sistemine entegre elektronik satış portalına yapılması kabul edilecek ve açık artırmanın fiziki ortada tamamlanması uygulamasından vazgeçilecek.

‘VELAYET HAKKI DEĞİŞTİRİLEBİLECEK’

Çocuk teslimi veya çocukla kişisel ilişki kurulmasına dair ilamların icrasına ilişkin madde hükümleri, Çocuk Koruma Kanunu’nda yeniden düzenlenecek. Velayeti kendisine bırakılan anne veya baba, kişisel ilişki kurulmasına dair kararının gereklilikleri yerine getirmezse, çocuğun menfaatine aykırı olmamak kaydıyla, velayet değiştirilebilecek. Bu karar kişisel ilişki kurulmasına dair kararda taraflara ihtar edilecek.

‘PSİKOLOG, PEDAGOG VEYA SOSYAL ÇALIŞMACI EŞLİK EDECEK’

Çocuğun üstün yararına hizmet etmede yetersiz kalındığı ve taraflar arasında yeni ihtilaflara neden olduğu gerekçesiyle; çocuk teslimi veya çocukla kişisel ilişki kurulmasına dair mahkemeler tarafından verilen ilam veya tedbir kararlarının yerine getirilmesine dair müessese geliştirilecek. Aile mahkemeleri tarafından verilen ilam veya tedbir kararları, Adalet Bakanlığı’nın Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri müdürlükleri tarafından yerine getirilecek. Müdürlüklerde; müdür, müdür yardımcısı, personel, psikolog, pedagog ve sosyal çalışmacı görevlendirilecek. Müdürlük bulunmayan yerlerde ise Adalet Bakanlığı tarafından belirlenen hukuk mahkemeleri yazı işleri müdürlüğü tarafından kararlar yerine getirecek. Kararların yerine getirilesinde çocuğun yerleşim yeri müdürlüğü yetkili olacak.

‘ÇOCUK TESLİMİNE AYKIRI HAREKET EDENLERE DİSİPLİN HAPSİ’

Adli destek ve mağdur hizmetleri müdürlüğü ilam ve tedbir kararının yerine getirilmesi talep edildiği takdirde ilk işlemi düzenleyecek ve irtibata geçerek belirlenen gün ve saatte hak sahibine teslim etmek üzere çocuğu belirlenen yere getirecek. Yükümlüyle irtibat kurulamaması veya yükümlüğünün çocuğu getirmeyeceğini beyan etmesi yahut belirlenen yere getirmemesi halinde müdürlük derhal bir teslim emri gönderecek. Teslim edilmemesi durumunda çocuk nerede ulunursa bulunsun müdürlük tarafından alınarak hak sahibine teslim edilecek. Bu hallerde kolluktan yardım isteyebilecek ve zor kullanılabilecek.

Çocuk teslimine aykırı hareket edenler ima emrin yerine getirilmesini engelleyenler bir ay içinde yapılacak şikayet üzerine üç günden on güne kadar disiplin hapsiyle cezalandırılacak.

Disiplin hapsi, “kısmî bir düzeni korumak amacıyla yaptırım altına alınmış olan fiil dolayısıyla verilen, seçenek yaptırımlara çevrilemeyen, ön ödeme uygulanamayan, tekerrüre esas olmayan, şartla salıverilme hükümleri uygulanamayan, ertelenemeyen ve adlî sicil kayıtlarına geçirilmeyen hapis” diye tanımlanıyor. Karar ile ile dört güne kadar disiplin hapsine konulabilir.

Kanun teklifinin gerekçesinde şu ifadelere yer verilmişti: “Mevcut sistemde çocukla kişisel ilişki kurulması süreci eşler ve hatta aileleri arasında başkaca yeni ihtilafların doğmasına sebebiyet verebilmektedir. İlam veya tedbir kararlarının yerine getirilmesi sürecinde yaşanan bu ve benzeri şikayetlerin giderilmesi amaçlanmaktadır.”  / DUVAR