AYM Berberoğlu kararını ‘anayasal düzeni koruma’ vurgusuyla TBMM ve HSK’ye gönderdi

Anayasa Mahkemesi’nin CHP’li Enis Berberoğlu hakkında hak ihlali kararının gerekçesi belli oldu. “Anayasal düzenin korunması sadece AYM’ye ait bir görev değildir” diyen Yüksek Mahkeme, ihlal kararının yerine getirilmesinde TBMM ile HSK’ye görev düştüğünü belirterek bu kararın iki kuruma da gönderilmesine hükmetti.

Anayasa Mahkemesi’nin CHP Milletvekili Enis Berberoğlu hakkında verdiği ikinci ihlal kararının gerekçesinde, “AYM kararlarının her ne sebep ve mülahaza ile olursa olsun yerine getirilmemesi, hukukun üstünlüğü ilkesinin ve bu ilkenin temel alındığı anayasal düzenin ağır biçimde ihlali anlamına gelmektedir” denildi. Diğer kurumların da anayasal düzeni koruma görevine vurgu yapılan kararın bu doğrultuda gereğinin yerine getirilmesi için Meclis ile Hakim ve Savcılar Kurulu’na (HSK) da gönderilmesine karar verildi.

Yüksek Mahkeme’nin 21 Ocak’ta verdiği ikinci ihlal kararının gerekçesi Resmi Gazete’de yayınlandı. Gerekçede hukuk devletinde anayasal hükümlere uymamanın ilgililer açısından cezai, idari ve hukuki sorumluluklar doğuracağı ifade edildikten sonra şöyle denildi:

ANAYASAL DÜZENİN KORUNMASI

Anayasanın başlangıç kısmında bireyin ve toplumun devletten “huzurlu bir hayat talebine hakları bulunduğu” ve her Türk vatandaşının bu anayasadaki temel hak ve hürriyetlerden eşitlik ve sosyal adalet gereklerince yararlanacağı vurgulanmıştır. Temel hakların güvence altına alındığı böyle bir hayata dair ümit ancak hukukun üstünlüğü ilkesinin hakim olduğu anayasal düzenin korunmasıyla mümkündür. Nitekim yine başlangıç kısmında “Egemenliğin kayıtsız şartsız Türk Milletine ait olduğu ve bunu millet adına kullanmaya yetkili kılınan hiçbir kişi ve kuruluşun bu anayasada gösterilen hürriyetçi, demokrasi ve bunun icaplarıyla belirlenmiş hukuk düzeni dışına çıkamayacağı” ifade edilmiştir.

‘SADAKAT GÖSTERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ’

Ayrıca belirtmek gerekir ki anayasal düzenin korunması yalnızca Anayasa Mahkemesi’ne ait bir görev değildir. Anayasal kurumların kamu gücünü kullanan organların, gerçek ve tüzel kişilerin anayasayı koruma ve anayasal kurallara sadakat gösterme yükümlülüğü bulunmaktadır.

Dolayısıyla Anayasa Mahkemesi’nin Kadri Enis Berberoğlu (2) kararı ve işbu Kadri Enis Berberoğlu (3) kararında tespit edilen hak ihlallerinin ortadan kaldırılması ve bahsi geçen ihlal kararlarının gereğinin yerine getirilmesi yalnızca ilgili derece mahkemelerinin değil ilgileri olduğu ölçüde başta TBMM ile Hakim ve Savcılar Kurulu olmak üzere kamu gücünü kullanan diğer organların da görevidir. Bu sebeple ihlal kararlarının ilgili kurumlara da gönderilmesi gerekir.”

NE OLMUŞTU?

AYM, Berberoğlu’nun hak ihlaline uğradığı gerekçesiyle yeniden yargılanması gerektiğine karar vermiş ancak yerel mahkeme kararı uygulamamıştı. İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nin ardından İstanbul 15. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından da reddedilen karar sonrası Berberoğlu yeniden AYM’ye başvurmuştu. / DUVAR