‘Doğurganlık hızı’ nüfus yenilemenin altında kaldı

Türkiye’de 2019’da 1 milyon 183 bin 652 bebek dünyaya geldi. Doğurganlık, nüfusun yenilenme düzeyi olan 2,1’in altında kaldı. Geçen yıl en fazla doğum Şanlıurfa’da, en az doğum ise Gümüşhane’de oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2019 yılına ilişkin doğum istatistiklerini açıkladı. Geçen yıl canlı doğan bebeklerin yüzde 51,3’ü erkek, yüzde 48,7’si kızlardan oluştu.

2019’da canlı doğan bebek sayısı ise 1 milyon 183 bin 652 olarak kayıtlara geçti.

Bir kadının doğurgan olduğu dönem (15-49 yaş grubu) boyunca doğurabileceği ortalama çocuk sayısını ifade eden “toplam doğurganlık hızı”, 2001’de 2,38 çocuk iken 2019’da 1,88 çocuk olarak gerçekleşti. Bu durum, doğurganlığın nüfusun yenilenme düzeyi olan 2,1’in altında kaldığını gösterdi.

DOĞURKANLIK HIZININ EN YÜKSEK VE EN DÜŞÜK OLDUĞU İLLER

Türkiye’de toplam doğurganlık hızının 2019 yılında en yüksek gerçekleştiği il 3,89 çocukla Şanlıurfa oldu.

Buna göre, geçen yıl en yüksek toplam doğurganlık hızı 3,89 çocukla Şanlıurfa’da görüldü. Bu ili 3,37 çocuk ile Şırnak, 3,16 çocuk ile Ağrı ve 3,15 çocuk ile Muş izledi. Toplam doğurganlık hızı en düşük il ise 1,33 çocuk ile Gümüşhane. Bu ili 1,34 çocuk ile Kütahya ve Edirne takip etti.

Türkiye’nin toplam doğurganlık hızı Avrupa Birliği (AB) üyesi 28 ülkenin toplam doğurganlık hızlarından daha yüksek. AB 28’de 2018 yılında en yüksek toplam doğurganlık hızına sahip ülke 1,88 çocuk ile Fransa, en düşük toplam doğurganlık hızına sahip ülke ise 1,23 çocuk ile Malta.

KABA DOĞUM HIZI DA GERİLEDİ

Bin nüfus başına düşen canlı doğum sayısını ifade eden kaba doğum hızı da 2001 yılında binde 20,3 iken 2019 yılında binde 14,3 oldu. Buna göre, 2001 yılında bin nüfus başına 20,3 doğum düşerken, 2019 yılında 14,3 doğum düştü.

Geçen yıl kaba doğum hızı en yüksek il binde 29,5 ile Şanlıurfa oldu. Bu ili binde 25,8 ile Şırnak, binde 25,1 ile Muş ve binde 24,8 ile Ağrı izledi. Kaba doğum hızı en düşük il ise binde 8,8 ile Edirne oldu. Bu ili binde 9,2 ile Zonguldak, binde 9,3 ile Kastamonu ve binde 9,4 ile Giresun, Karabük ve Bartın takip etti.

Türkiye’nin kaba doğum hızı AB 28’den daha yüksek oldu. AB 28’de 2018 yılında en yüksek kaba doğum hızına sahip ülke binde 12,5 ile İrlanda, en düşük kaba doğum hızına sahip ülke ise binde 7,3 ile İtalya oldu.

ANNELİK YAŞI YÜKSELDİ

Yaş grubuna göre doğurganlık hızı 2001 yılında en yüksek binde 144 ile 20-24 yaş grubunda iken 2019 yılında binde 122 ile 25-29 yaş grubunda görüldü. Bu durum, doğurganlığın kadının daha ileri yaşlarında gerçekleştiğini gösterdi.

Doğumlarını 2001 yılında gerçekleştiren annelerin ortalama yaşı 26,7 iken 2019 yılında 28,9 oldu. İlk doğumunu 2019 yılında gerçekleştiren annelerin ortalama yaşı ise 26,4 olarak gerçekleşti.

ÇOCUK YAŞTA ANNELİK…

15-19 yaş grubunda bin kadın başına düşen ortalama canlı doğan çocuk sayısını ifade eden adölesan doğurganlık hızı, 2001 yılında binde 49 iken 2019 yılında binde 17’ye geriledi. Buna göre, geçen yıl 15-19 yaş grubundaki her bin kadın başına 17 doğum düştü.

AB 28’de ise 2018 yılında en yüksek adölesan doğurganlık hızının görüldüğü ülke binde 39 ile Bulgaristan, en düşük adölesan doğurganlık hızının görüldüğü ülke ise binde 2 ile Danimarka oldu. Adölesan doğurganlık hızı 2018 yılında binde 19 olan Türkiye, AB üyesi 11 ülke ile beraber birlik ortalamasının üzerinde yer aldı.

Doğumların geçen yıl yüzde 3,1’i çoğul doğum olarak gerçekleşirken, bu doğumların yüzde 96,4’ünde ikiz, yüzde 3,4’ünde üçüz ve yüzde 0,2’sinde dördüz ve daha fazla bebek oldu.

Doğum sırasına göre doğumlar incelendiğinde, 2019 yılında doğumların yüzde 36,2’sinin ilk, yüzde 32’sini ikinci, yüzde 18,2’sinin üçüncü, yüzde 12,6’sının ise dördüncü ve üzeri doğum olarak gerçekleştiği görüldü.