Erdoğan-Trump görüşmesi basına sızdırıldı

ABD Başkanı Donald Trump, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'la pazar akşamı yaptığı telefon konuşmasından sonra Türkiye'nin Fırat'ın doğusuna harekat düzenlemesine geçit verdi. Peki o görüşmede neler konuşuldu? Amerikan basını, görüşmenin arka planını ve içeriğini yazdı…

Amerikan basını, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump’ın pazar gecesi yaptığı ve Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyine olası harekatının önünü açan telefon konuşmasının ayrıntılarını yazdı. Newsweek dergisi ve NBC News sitesindeki haberlere göre Trump, Suriye’den asker çekme ve harekatın önünü açma kararını, Erdoğan’ın ısrarları karşısında danışmanlarına ve Pentagon’a haber vermeden aldı.

NBC News, ismini açıklamadığı üç yeni ve eski yetkiliye dayanan haberinde, telefon konuşmasının arka planını şöyle aktardı: “Pazar günü Trump ve Erdoğan arasında yapılan görüşme, Türk liderin geçen ay BM Genel Kurulu sırasında Trump’la yüzyüze görüşme yapamamasına karşı duyduğu öfkeyi yatıştırma amaçlıydı.”

Habere göre, Suriye’de güvenli bölge ve ABD’den olası bir füze savunma sistemi alımı hakkında görüşmek isteyen Erdoğan, ‘Trump’la sadece New York’ta dünya liderleri için verilen büyük bir resepsiyonda temas kurmaktan memnun olmadığını’ Amerikalı yetkililerin bilgisine sunmuştu.

‘TELEFON GÖRÜŞMESİ ABD’DE BEKLENDİĞİ GİBİ GELİŞMEDİ’

NBC News’a konuşan bir yetkili “Dolayısıyla Trump bu durumu tatlıya bağlamak istedi” derken, haberde şu ifadeler kullanıldı:

“Fakat yetkililerin söylediğine göre, pazar günkü telefon görüşmesi beklendiği gibi gitmedi. Yetkililer, Erdoğan’ın Suriye’ye girmekte son derece kararlı olduğunu söyledi. Trump’ın Beyaz Saray daveti bile onu caydırmaya yetmedi.

Yetkililerin anlatımına göre Trump Erdoğan’a, bir güvenli bölge yaratmak gibi orta dereceli bir harekatın kabul edilebilir olacağını söyledi. Fakat büyük bir muharebe harekatına yol açacak geniş çaplı bir istilanın kabul edilemez olacağını belirtti.

Üst düzey bir yetkiliye göre Trump, Türkiye’nin büyük bir askeri operasyon başlatması halinde ABD’nin Suriye’den tamamen çekileceği konusunda Erdoğan’ı uyardı.”

‘TRUMP DİRENDİ, ERDOĞAN ISRAR ETTİ’

Haberin devamında üst düzey bir Amerikan yönetimi yetkilisine dayanarak şu ifadeler yer aldı:

“Üst düzey bir yönetim yetkilisinin anlattığına göre, Trump telefon konuşmasında Türkiye’nin bir askeri harekat düzenlemesi fikrine karşı ‘çok sert’ baskı yaptı ve Erdoğan’a, bu konuyu iki ülkenin ordularının birlikte ele alması gerektiğini çünkü güvenli bölge anlaşmasının işe yaradığını söyledi. Fakat Erdoğan ısrar etti.

Nihayetinde Trump Erdoğan’a, ‘Bunu yapacaksanız, hiç destek almayacaksınız’ anlamına gelen şeyler söyledi.”

‘BEYAZ SARAY AÇIKLAMASI ASLINDA TRUMP’IN MUHALEFETİNİ ANLATIYORDU’

Yetkili, Beyaz Saray’ın dün yaptığı ve Türkiye’de birçok çevrede ‘Trump’la anlaşma’ olarak algılanan açıklamanın da aslında, ‘Türkiye’nin askeri operasyon kararını Trump’ın karşı çıkmasına rağmen aldığı, ABD’nin bunu desteklemeyeceği ve Amerikan askerlerinin arada kalmamaları için çekileceği’ anlamına geldiğini söyledi.

‘TRUMP MÜZAKEREDE YENİLGİYE UĞRADI’

Newsweek dergisinde yayımlanan haberdeyse, iki lider arasındaki telefon görüşmesi hakkında ilk elden bilgi sahibi olduğu belirtilen bir Amerikan Ulusal Güvenlik Konseyi kaynağının anlatımlarına yer veriliyor. Kaynak, Trump’ın telefon görüşmesindeki müzakerede yenilgiye uğradığını ve kozsuz kaldığını savunarak, “Asker çekmeyi sadece sanki biz de bir kazanım elde ediyormuşuz gibi görünmek için destekledi” ifadelerini kullandı.

Trump’ın müzakere becerilerini Amerikan perspektifinden eleştiren kaynak, ABD Başkanı’nın ‘görüşme sırasında Türkiye’nin askeri operasyonuna destek vermediğini ama bunu engellemek için ekonomik yaptırım gibi bir tehditte de bulunmadığını’ söyledi.

‘IŞİD MİLİTANLARI ÖNERİSİNİ ERDOĞAN GETİRDİ’ İDDİASI

Kaynak, IŞİD’li tutukluların Türkiye’nin sorumluluğuna geçmesi önerisinin ise Erdoğan tarafından ortaya atıldığını öne sürdü. Habere göre, iki liderin telefon konuşmasının ana gündem maddelerinden biri de, Suriye Demokratik Güçleri’nin gözetimindeki yaklaşık 2 bin IŞİD militanının akıbetiydi. Newsweek, haberin bu bölümünde şu ifadeleri kullandı:

“Trump Erdoğan’a, Suriye’deki IŞİD tutuklularının soumluluğunun şu an ABD’de olmamasına rağmen, bu kişilerle hiçbir ilgisinin olmasını istemediğini söyledi. Bu tutukluları Suriye Demokratik Güçleri kontrol ediyor. Erdoğan ise IŞİD militanı tutukluların gözetimini Türkiye’nin alacağını söyledi.”

NYT: IŞİD ÖNERİSİ TRUMP’TAN GELDİ

New York Times gazetesiyse, telefon görüşmesinde ticaret ve savunma işbirliğinin konuşulduğunu, Erdoğan’ın görüşmenin sonlarına doğru ‘Fırat’ın doğusuna harekat için daha fazla beklemeyeceğini’ söylediğini yazdı. Gazeteye konuşan üst düzey bir yetkili, Trump’ın ‘bir operasyona destek vermeyeceğini’ söylediğini ve operasyonun yapması halinde de ‘tüm IŞİD savaşçılarından Türkiye’nin sorumlu olacağını’ belirttiğini aktardı.